Η διατροφή είναι ένα θέμα γύρω απ’ το οποίο υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια κι αυτό λόγω του πρωταρχικού ρόλου που παίζει στην υγεία μας. Διάφορα διατροφικά πρότυπα, δίαιτες με αυστηρούς περιορισμούς ή με συγκεκριμένους διατροφικούς συνδυασμούς ξεπροβάλουν ανά τους καιρούς υπόσχοντας θαυματουργά αποτελέσματα στην βελτίωση της υγείας ή στην απώλεια βάρους. 

Blood type diet

Μία δίαιτα που φαίνεται να έχει βρει υποστηρικτές το τελευταίο διάστημα είναι αυτή της ομάδας αίματος ή αλλιώς η ‘’Blood type diet’’. 

Η ανακάλυψη του συγκεκριμένου τύπου διατροφής όμως δεν είναι και τόσο πρόσφατη αφού περίπου μία εικοσαετία πριν, και συγκεκριμένα το 1996, ο φυσιοπαθολόγος Peter D’ Adamo έγραψε ένα βιβλίο μέσω του οποίου ανέπτυσσε τη θεωρία του σύμφωνα με την οποία ένα άτομο μπορεί να προάγει μία καλύτερη υγεία τρώγοντας συγκεκριμένα τρόφιμα τα οποία ήταν αντίστοιχα της ομάδας αίματός του. Σε μικρό χρονικό διάστημα το βιβλίο του έγινε best seller με αποτέλεσμα πολλοί να γίνουν οπαδοί του συγκεκριμένου είδους διατροφής. 

Οι οπαδοί της δίαιτας αυτής καταναλώνουν συγκεκριμένες τροφές οι οποίες, με βάση τη θεωρία του D’ Adamo, είναι οι ιδανικές για αυτούς ενώ παράλληλα αποκλείουν κάποιες άλλες που δεν συνάδουν με την ομάδα αίματός τους. 

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την θεωρία αυτή :

• Τα άτομα με ομάδα αίματος 0 πρέπει να επιλέγουν τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνη και να καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες από κρέας, λαχανικά, ψάρια και φρούτα. Αντίθετα, θα πρέπει να περιορίζουν τα σιτηρά, τα δημητριακά και τα λαχανικά.  Για να χάσουν βάρος καλό είναι να προτιμούν θαλασσινά, κόκκινο κρέας, μπρόκολο, σπανάκι και ελαιόλαδο, ενώ θα πρέπει να αποφεύγουν το σιτάρι, το καλαμπόκι και τα γαλακτοκομικά.
• Τα άτομα με ομάδα αίματος Α πρέπει να επιλέγουν φρούτα, λαχανικά, τόφου, θαλασσινά, γαλοπούλα και δημητριακά ολικής άλεσης. Από την άλλη πρέπει να αποφεύγουν το κρέας. Για την απώλεια βάρους χρειάζεται να καταναλώνουν θαλασσινά, λαχανικά, ανανά, ελαιόλαδο καθώς και προϊόντα σόγιας, ενώ θα πρέπει να αποφεύγουν τα γαλακτοκομικά, το σιτάρι, το καλαμπόκι και τα κόκκινα φασόλια.
• Τα άτομα με ομάδα αίματος Β θα πρέπει να έχουν μία ποικιλία στη διατροφή τους όπως κρέας, φρούτα, γαλακτοκομικά, θαλασσινά και όσπρια. Για να χάσουν βάρος θα πρέπει να εστιάσουν στα πράσινα λαχανικά, στα αυγά, στο συκώτι και στη γλυκόριζα, ενώ να αποφύγουν το κοτόπουλο, το καλαμπόκι, τα φιστίκια και τα σιτηρά.
• Τα άτομα με ομάδα αίματος ΑΒ θα πρέπει να καταναλώνουν γαλακτοκομικά, τόφου, αρνί, ψάρια, δημητριακά, φρούτα και λαχανικά. Τα τρόφιμα που θα τους βοηθήσουν να χάσουν βάρος είναι το τόφου, τα θαλασσινά, τα πράσινα λαχανικά, ενώ εκείνα που πρέπει να αποφεύγουν είναι το κοτόπουλο, το φαγόπυρο και τα κόκκινα φασόλια.

Η συγκεκριμένη θεωρία δεν αναφέρεται μόνο στις διατροφικές συνήθειες. Δίνει επιπλέον συστάσεις λέγοντας ότι τα άτομα με ομάδα αίματος 0 καλό θα είναι να ακολουθούν μία υψηλής έντασης άσκηση καθώς και να λαμβάνουν κάποιο συμπλήρωμα διατροφής καθώς  πιθανόν έχουν κάποια στομαχική ευαισθησία. Για τα άτομα με ομάδα αίματος Α συστήνεται χαμηλής έντασης άσκηση που να περιλαμβάνει και κάποιο είδος διαλογισμού.

Επιστημονικά δεδομένα

Πριν όμως αρχίσεις να ψάχνεις τι ομάδα αίματος έχεις, καλό θα ήταν να δούμε τι επιστημονικά δεδομένα υπάρχουν που να υποστηρίζουν τα παραπάνω …

Με μία εκτενή αναζήτηση στην επιστημονική βιβλιογραφία αποδεικνύεται πως η έρευνα που έχει πραγματοποιηθεί  σχετικά με αυτή τη δίαιτα είναι ελλιπής.  Μόλις τρεις μελέτες φαίνεται να υπάρχουν που διερευνούν την αποτελεσματικότητά της. Η μία εξ αυτών, που πραγματοποιήθηκε το 2013, αποτελεί μία συστηματική ανασκόπηση και αναλύει συνολικά 16 μελέτες σχετικές με τη ‘’blood type diet’’.  Η συγκεκριμένη συστηματική ανασκόπηση καταλήγει πως δεν υπάρχει κάποια θετική επίδραση στην υγεία από αυτό το είδος διατροφής. Μία άλλη μελέτη, που πραγματοποιήθηκε το 2014 και περιλάμβανε 1455 συμμετέχοντες, απέδειξε ότι η προσκόλληση σε ορισμένες διατροφές (στην Α, ΑΒ και 0)  με βάση το αίμα μπορούν να επιφέρουν κάποια σημαντική βελτίωση σε βιολογικούς δείκτες που σχετίζονται με την καρδιομεταβολική υγεία (όπως η χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια κλπ) , χωρίς όμως οι επιδράσεις αυτές να έχουν κάποια σχέση με την ομάδα αίματος των ατόμων. Η τρίτη μελέτη που πραγματοποιήθηκε σχετικά πρόσφατα και συγκεκριμένα στις αρχές του 2018, έχει κι αυτή σαν στόχο να διερευνήσει το κατά πόσο ισχύει τη θεωρία της διατροφής με βάση την ομάδα αίματος. Η μελέτη αυτή λοιπόν, που είχε δείγμα 973 ενήλικες, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η προσκόλληση σε οποιαδήποτε από τις τέσσερις διατροφές ( την Α, Β, ΑΒ ή 0)  μπορεί να επιφέρει κάποια μείωση της περιφέρειας μέσης ή του ΔΜΣ, χωρίς όμως οι αλλαγές αυτές να σχετίζονται με την ομάδα αίματος των ατόμων αυτών.

Σύμφωνα με τις μελέτες αυτές, φαίνεται ότι η δίαιτα με βάση την ομάδα αίματος είναι περισσότερο μία υπόθεση παρά μία θεωρία που τεκμηριώνεται επιστημονικά. Οι θετικές επιδράσεις που αναφέρονται στην δεύτερη και την τρίτη μελέτη αντίστοιχα δεν οφείλονται  στις ομάδες αίματος των ατόμων, αλλά στα τρόφιμα που κατανάλωναν. 

Συμπέρασμα

Με τα έως τώρα επιστημονικά δεδομένα προκύπτει ότι δεν υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ της διατροφής και της ομάδας αίματος. Από την άλλη μπορεί κανείς να πει πως τα δεδομένα αυτά δεν επαρκούν για να αποδείξουν και το αντίθετο, δηλαδή να χαρακτηρίσουν αυτή τη δίαιτα ως αναποτελεσματική ή επιβλαβή. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση για να φανεί η αποτελεσματικότητα του συγκεκριμένου τύπου διατροφής. 

Πηγές:

Cusack, L., De Buck, E., Compernolle, V., & Vandekerckhove, P. (2013). Blood type diets lack supporting evidence: A systematic review. The American Journal of Clinical Nutrition, 98(1), 99–104. https://doi.org/10.3945/ajcn.113.058693

Wang, J., García-Bailo, B., Nielsen, D. E., & El-Sohemy, A. (2014). ABO genotype, ‘blood-type’ diet and cardiometabolic risk factors. PloS One, 9(1), e84749. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0084749

Wang, J., Jamnik, J., García-Bailo, B., Nielsen, D. E., Jenkins, D. J. A., & El-Sohemy, A. (2018). ABO Genotype Does Not Modify the Association between the ‘Blood-Type’ Diet and Biomarkers of Cardiometabolic Disease in Overweight Adults. The Journal of Nutrition, 148(4), 518–525. https://doi.org/10.1093/jn/nxx074