Τα Χριστούγεννα αποτελούν την περίοδο με τους περισσότερους τροφογενείς κινδύνους. Ο λανθασμένος χειρισμός των τροφίμων αποτελεί τον συνηθέστερο λόγο που προκαλούνται τροφογενείς ασθένειες και τροφικές δηλητηριάσεις κατά τη προετοιμασία του γιορτινού τραπεζιού. Παρακάτω σου αναλύω τα τέσσερα βασικά βήματα που πρέπει να ακολουθήσεις για να προετοιμάσεις το γιορτινό τραπέζι με ασφάλεια.
Καθαριότητα
Το καλό πλύσιμο των χεριών και η απολύμανση των επιφανειών της κουζίνας αποτελούν τον πρωταρχικό κανόνα ώστε να αποτραπεί η επιβίωση και η εξάπλωση των μικροβίων που μπορούν να προκαλέσουν τροφική δηλητηρίαση. Τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα με σαπούνι και νερό πριν, κατά την διάρκεια και μετά το μαγείρεμα αλλά και πριν την κατανάλωση του φαγητού είναι απαραίτητη. Όταν αλλάζεις δραστηριότητα, όπως για παράδειγμα περάσεις στο κόψιμο των λαχανικών έπειτα από το κοψιμο ωμού κρέατος, είναι πολύ σημαντικό να πλύνεις τα χέρια σου. Ακόμα πλύνε καλά τα κουζινικά σκεύη, τις επιφάνειες κοπής και τους πάγκους με ζεστό νερό και σαπούνι. Ξέπλυνε με άφθονο νερό τα φρούτα και τα λαχανικά.
Διαχωρισμός
Τα τρόφιμα υψηλού κινδύνου όπως είναι το ωμό κρέας, τα θαλασσινά και τα αυγά μπορούν να διασπείρουν μικρόβια στα τρόφιμα που είναι έτοιμα προς κατανάλωση εάν δεν διαχωριστούν. Χρησιμοποίησε διαφορετικές επιφάνειες κοπής, και πιάτα , διαφορετικές σακούλες στο σούπερ μάρκετ και ξεχωριστό ράφι στο ψυγείο για τα ωμά κρέατα, πουλερικά και θαλασσινά. Το ωμό κρέας θα πρέπει να φυλάσσεται μακριά από τα υπόλοιπα τρόφιμα όπως είναι τα φρούτα και τα λαχανικά.
Σωστό μαγείρεμα
Λέγοντας σωστό μαγείρεμα εννοούμε το μαγείρεμα στην κατάλληλη θερμοκρασία ώστε να εξαλειφθούν τα μικρόβια που βρίσκονται στα τρόφιμα και είναι ικανά να σε βλάψουν. Για να σιγουρευτείς πως το τρόφιμο έχει μαγειρευτεί σωστά δεν αρκεί να το κρίνεις με το μάτι ή την υφή. Καλό είναι να χρησιμοποιήσεις ένα θερμόμετρο τροφίμων ώστε να ελέγξεις τη θερμοκρασία εντός του τροφίμου. Πιο συγκεκριμένα η θερμοκρασία πρέπει να είναι τουλάχιστον 75 °C στο πιο παχύ του σημείο. Στις περιπτώσεις όπου η συνταγή απαιτεί τη χρήση ωμού αυγού όπως πχ σε κάποιο dressing σαλάτας φρόντισε να χρησιμοποιήσεις παστεριωμένο αυγό που μπορείς εύκολα να προμηθευτείς από το εμπόριο. Επίσης να θυμάσαι πως η κατανάλωση ωμής ζύμης είναι απαγορευτική, καθώς πιθανόν να περιέχει μικροοργανισμούς όπως E.Coli ή Salmonella spp. οι οποίοι είναι ιδιαίτερα επιβλαβείς για τον οργανισμό. Η Σαλμονέλα είναι υπεύθυνη για το 80-90 % των τροφικών δηλητηριάσεων και προκαλείται από την κατανάλωση ωμών αυγών, κρεάτων ή πουλερικών.
Σωστή ψύξη
Τα βακτήρια μπορούν να πολλαπλασιαστούν ταχέως εάν υπάρχουν σε θερμοκρασία δωματίου ή στην ‘’ζώνη κινδύνου’’ δηλαδή 5 – 60 °C. Ποτέ μην αφήνεις τα ευπαθή τρόφιμα έξω από το ψυγείο για περισσότερες από 2 ώρες. Έλεγξε επίσης τη θερμοκρασία του ψυγείου ώστε να βρίσκεται το πολύ στους 4 °C και της κατάψυξης στους -18 °C. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δώσεις και στο ξεπάγωμα των τροφίμων. Φρόντισε να ξεπαγώνεις τα κατεψυγμένα κρέατα μέσα σε ένα δοχείο με κρύο νερό. Αν τα αφήσεις να ξεπαγώσουν στον πάγκο της κουζίνας υπάρχει κίνδυνος πολλαπλασιασμού κι εξάπλωσης μικροοργανισμών.
Σου εύχομαι να απολαύσεις το γιορτινό τραπέζι με τους αγαπημένους σου ανθρώπους και να έχεις καλές γιορτές.